اختلال ارتباطات، بحران دیگری بعد از زلزله!
كمك وب: امروزه ارتباطات و فناوری اطلاعات با عنایت به افزایش جمعیت، دیگر از حالت یك خدمت لوكس خارج شده است؛ به طوریكه در مواقع بحرانی مثل وقوع زلزله، برقراری ارتباطات برای انجام هماهنگی های مربوط به مدیریت بحران اهمیتی كمتر از وجود دیگر تجهیزات ندارد.
به گزارش كمك وب به نقل از ایسنا، در چند زلزله اخیر كه یك مورد آن هم مربوط به شهر تهران بود؛ وسایل ارتباطی نخستین گزینه ای بود كه شهروندان بعد از رخداد زلزله به سراغ آن رفتند. كسب اطلاع از وضعیت دیگر دوستان و اقوام و همینطور اطلاع از چند و چون ماجرا و شدت خطر احتمالی از سایت های خبری اهمیت ارتباطات را دوچندان كرد؛ به طوریكه بخش زیادی از حجم ترافیك شبكه مخابراتی در ساعات بعد از زلزله مختل شده بود.
از سوی دیگر همین زیرساخت های ارتباطاتی می توانند بعنوان مجرایی اصلی برای تولید هماهنگی های مربوط به كمك رسانی عمل كنند. تصور كنید برای جلوگیری از تخریب یك سد بتونی بعد از زلزله چقدر برقراری ارتباط بین كارشناسان با مسئولین اجرایی سد می تواند حیاتی باشد؛ امری كه در صورتی كه از آن جلوگیری نشود می تواند سبب وقوع سیل و فاجعه ای دیگر برای شهر باشد.
تهیه بالن ارتباطاتی برای همه شهرهای كشور
ایجاد مراكز ارتباطی خارج از شبكه سیمی مخابرات می تواند یكی از اقداماتی باشد كه در جهت مدیریت بحران در حوزه وظایف مربوط به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات صورت گیرد. در همین راستا صادق بیگ پور - مشاور وزیر و رییس كمیته پدافند غیرعامل وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات - با اشاره به آزمایش بالن سیار مخابراتی در اربعین و زلزله كرمانشاه، تصریح كرد: بر مبنای دستور وزیر ارتباطات این بالن برای تمام استان های كشور تهیه می گردد كه در مواقع بحران به ایجاد ارتباطات پایدار كمك نماید.
رییس كمیته پدافند غیرعامل وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از تصویب پیشنهاد وزارت ارتباطات جهت استفاده از ظرفیت دولت الكترونیك و بانك های اطلاعاتی برای توزیع عادلانه و مناسب نیازمندی های حیاتی مردم در مواقع بحران اطلاع داد و اظهار داشت: مهمترین مشكلاتی كه در حوزه ارتباطات در این مواقع تولید می شود، ترافیك شدید ارتباطی و وابستگی بسیار شبكه زیرساختی ارتباطات به برق است.
با توجه به اینكه سال های بسیاری است كه در این حوزه صحبت می گردد و برنامه و مانور اجرا می نماییم اما در زمان حادثه آمادگی نداریم و غافلگیر می شویم كه به هیچ عنوان قابل قبول نیست؛ بعضی از تجهیزات و امكانات یا فرسوده بودند و یا قابلیت تحمل شوك حادثه را نداشتند.
بیك پور، تولید و پایداری ارتباطات عموم مردم را قدم بعدی در مواقع بحران در حوزه ارتباطات دانست و اضافه كرد: تولید این ارتباطات باعث آرامش و بار مثبت در جامعه می گردد و در صورت عدم تولید این ارتباطات همه دچار چالش و مشكل می شوند.
وی به اهدافی كه در این حوزه برای مواقع بحران ترسیم شده است اشاره نمود و اضافه كرد: اولین هدف عدم اختلال و پایداری ارتباطات در حوادث است به طوری كه به هیچ عنوان قابل پذیرش نمی باشد كه ارتباطات در حادثه ای دچار اختلال شود.
اما در بخش ارتباطات، باید به شناخت نقش الگوی ارتباطات در كنش و واكنش های سیستماتیك توجه كرد وگرنه تصمیم ها در مواقع اضطراری تنها آزمون و خطا خواهند بود؛ كه با عنایت به تنگیِ زمان و همینطور تهدید و غافلگیری، جایی برای آزمون و خطا باقی نمی گذارد. در زمان بروز حوادث غیر مترقبه و بخصوص زلزله لازم است تا به پیروی از "الگوهای ارتباطی" به آگاهی رسانی میان ستادهای مدیریت بحران، رسانه ها، مسئولان، مردم و صدمه دیدگان توجه بیشتری شود تا شاهد صدمه های كمتری از پیامدهای زلزله باشیم.
نقش ارتباطات در مدیریت بهتر بحران
ارتباط پیوسته سازمان با رسانه ها، نیازمند داشتن برنامه كامل سازمانی است كه می تواند در برگیرنده سخنگوی سرشناس ۲۴ ساعته، كمك به رسانه ها برای دسترسی به محل رویداد، پوشیده نگه نداشتن واقعیت ها و حقایق برای جلوگیری از تولید شایعه در میان مردم، آگاهی رسانی همگانی در مورد كارهای انجام شده باشد.
با توجه به سخت بودن كنترل جمعیت شهرهایی بزرگ در مواقعی مانند وقوع زلزله _خواه شدید یا خفیف_ استفاده از رسانه، فناوری های اطلاعاتی و ابزارهای پرشتاب، انتقال پیام و اعتماد به شهروندان همراه با مدیریت درست و بنیادی و هم تربیت نیروهای حرفه ای خبری می تواند از ابزارهای پایه مدیریت بحران به شمار آید.
رسانه ها با عنایت به تأثیرشان بر افكارعمومی و همینطور كاركردهاشان در قلمرو آگاهی رسانی، می توانند ابزاری بنیادی برای كنترل و یا گسترش بحران باشند. بهتر است در كنار راه اندازی ستادهای ویژه مدیریت بحران به آموزش و تجهیز گروه های رسانه ای و خبرنگاری برای پوشش كامل اخبار در زمان بحران و جلوگیری از سخن پراكنی ها هم توجه جدی شود. این مساله در وهله اول نیازمند فراهم آوردن امكانات زیرساختی ارتباطاتی است.
در این زمینه علی گرانمایه پور - استاد ارتباطات - با اشاره به اینكه هر چه مردم نسبت به رسانه ها اعتماد بیشتری داشته باشند، بطور قطع در تولید آرامش آن ها نقش بسیاری خواهند داشت گفته است: مساله این است كه چرا مردم در زمان بحران سیل، زلزله، طوفان دچار به هم ریختگی ذهنی و اضطراب می شوند؟ به علت اینكه اگر مطالبی كه رسانه رسمی منتشر می كند با آنچه رسانه غیررسمی می گوید متناقض باشد و اعتماد مردم هم به رسانه غیررسمی بیشتر باشد، سبب می گردد كه كنترل بحران مسئولان با استفاده از رسانه رسمی سخت تر شود. همینطور بخشی از اعتماد مردم به رسانه ها به این مساله بستگی دارد كه پیش از هر حادثه طبیعی چه میزان به مردم آموزش داده اند و آن ها را آماده بحران كرده اند.
اختلال در تلفن همراه هنگام وقوع زلزله بحران دیگری است
سیستم مخابراتی كشور امكان فراهم آوری زیرساخت ها و ظرفیت چند برابری در ترافیك تلفن های همراه را دارد اما چون زلزله قابل پیش بینی نیست انجام این كارها هزینه بر است.
در این باره رمضانعلی سبحانی فر- رییس كمیته ارتباطات كمیسیون صنایع مجلس - درباره اینكه اختلال تلفن همراه هنگام وقوع حوادثی مانند زلزله چه صدمه هایی را می تواند به دنبال داشته باشد، به ایسنا اظهار داشت: مانند بحران زلزله این مساله هم می تواند یك بحران دیگری را تولید كند. به نظر می رسد در ساعات اولیه وقوع زلزله ۵۰ درصد كشور برای برقراری ارتباط فعال می شوند و این ارتباطات در نقطه ای كه زلزله رخ داده متمركز می گردد.
سبحانی فردرباره اینكه آیا زیرساخت هایی را می توان برای جلوگیری از این مساله فراهم كرد؟ اظهار داشت: امكان فراهم آوری زیرساخت وجود دارد در واقع كل كشور به ظرفیت چند برابری مجهز می شوند كه تا اتفاقی رخ نداده قابلیت استفاده از این تجهیزات و ظرفیت ها وجود ندارد. همانطور كه می دانیم در مناسبت های مختلف كه ترافیك خطوط ارتباطی وجود دارد سیستم های سیاری پیش بینی می گردد كه بتوانند ارتباطات را تسهیل كنند اما با عنایت به اینكه زلزله قابل پیش بینی نیست امكان برقراری چنین سیستم هایی هزینه بر است.
به نظر می رسد حالا كه عزم وزارت ارتباطات برای تولید بالن های ارتباطاتی در همه شهرها برای مواقع اضطراری جدی است؛ داشتن برنامه های رسانه ای و ارتباطاتی برای مواقع بحرانی و به خصوص وقوع زلزله برای كنترل و مدیریت افكار عمومی ضروری باشد. در همین زلزله اخیر تهران (۲۹ آذر۱۳۹۶) تنها انتشار یك خبر از رئیس مركز لرزه نگاری كشور با عنوان "احتمال پیش لرزه بودن زلزله رخ داده و در پیش بودن زلزله ای بزرگتر" در رسانه ها كافی بود تا سیل خودروهای شهروندان در خیابان ها و پمب بنزین ها روانه شود.
در همین راستا جلسه كارگروه ارتباطات و فناوری اطلاعات مدیریت بحران كشور به تازگی با حضور مدیران اپراتورهای ارتباطی برگزار و در این جلسه وضع موجود اپراتورها، میزان آمادگی شبكه ارتباطی كشور در شرایط بحران و راهكارهای افزایش آمادگی بررسی گردید.
براساس این گزارش افزایش پایداری شبكه های موجود، تولید شبكه رادیو ترانك عمومی در سطح شهر تهران، برقراری رومینگ بین اپراتورها، شناسائی سایت های پایدار اپراتورها در سطح شهر تهران و تدوین دستورالعمل نحوه اقدام در شرایط بحران از موضوعاتی بود كه در جلسه كارگروه ارتباطات و فناوری اطلاعات مدیریت بحران كشور درباره آن تبادل نظر و تصمیم گیری انجام شد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب